Μαουτχάουζεν. Ένας τόπος που όποιος τον επισκέπτεται σίγουρα δεν μπορεί ποτέ του να τον ξεχάσει. Είχαμε την τιμή να επισκεφτούμε τον Οκτώβρη του 2003 τον τόπο αυτόν του μαρτυρίου, την «Κόλαση επί της Γής» όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά. Και δεν πρόκειται ποτέ να ξεχάσουμε αυτήν μας την επίσκεψη.
Σήμερα, 27 Ιανουαρίου 2022, Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος, δημοσιεύουμε χαρακτηριστικές φωτογραφίες από το Μαουτχάουζεν. Και μέσα από τα μάτια και τις μνήμες δυο από τους «φιλοξενούμενους» εκεί, που κατάφεραν να επιβιώσουν, του γνωστού ποιητή Ιάκωβου Καμπανέλη και του Εβραίου Σαμ Προφέτα, ας πάρουμε μια γεύση των τελευταίων ημερών του Μαουτχάουζεν.
Λέει λοιπόν μεταξύ των άλλων ο Ιάκωβος Καμπανέλλης στο βιβλίο του «Μαουτχάουζεν» για τις τελευταίες ώρες, από τα 3 σχεδόν χρόνια που πέρασε εκεί: "…Τα σημάδια έρχονται από γη και ουρανό … Ήταν Απρίλης. Κι ήταν χίλια εννιακόσια σαράντα πέντε. Είχαμε αρχίσει να το ξέρουμε πώς ο πόλεμος πάει να τελειώσει … Τα σημάδια ήταν πολλά. Τα μεγάφωνα που ήταν μέσα στις παράγκες για ν' ακούμε τ' ανακοινωθέντα της Βερμαχτ και τους λόγους του Χίτλερ, είχαν από καιρό βουβαθεί. Κάθε μέρα ο ουρανός έτριζε από εκατοσταριές αμερικάνικα βομβαρδιστικά που έρχονταν απ' τη μεριά της Γαλλίας. Ένα απόγεμα μετρήσαμε πάνω από χίλια.…»
Στο ίδιο κλίμα και ο Σαμ Προφέτα που συνελήφθη στην Θεσσαλονίκη και στην αρχή μεταφέρθηκε στο Άουσβιτς με αριθμό «111.383» και αργότερα στο Μαουτχάουζεν: «Στις 18 Ιανουαρίου του 1945 εκκένωσαν το Άουσβιτς, γιατί πλησίαζαν οι Ρώσοι. Μας πήγαν πεζοπορία δυο μέρες ως το Γκλάιβιτς, εκτελώντας όποιον δεν μπορούσε να περπατήσει. Aπό κει μας φόρτωσαν σε βαγόνια, με 25 κάτω από το μηδέν, και μας μοίρασαν σε διάφορα στρατόπεδα. Εγώ απελευθερώθηκα από τα αμερικανικά στρατεύματα στο Γκουζεντσβάι της Αυστρίας, που είναι παράρτημα του στρατοπέδου Μαουτχάουζεν. Εγώ είχα φτάσει στα όρια της εξάντλησης. [...] Όταν ήρθαν οι Αμερικάνοι και μάζευαν τα πτώματα, με πέρασαν κι εμένα για πεθαμένο. Είδαν όμως ότι οι σφυγμοί μου χτυπούσαν ακόμη και κατάλαβαν πως ζω. Εγώ είδα τους φίλους να στέκονται πάνω μου και να μου φωνάζουν: "Ξύπνα, Σάμη! Λευτερωθήκαμε! Μη μας αφήνεις τελευταία ώρα!
Κρατούσαν μια ελληνική σημαία που έφτιαξαν με κουρέλια που μάζεψαν από εδώ κι από εκεί και τραγουδούσαν τον εθνικό μας ύμνο: "χαίρε, ω, χαίρε ελευθεριά". Ήμουν, όπως μου είπαν αργότερα, 28 κιλά. Oι Αμερικανοί με περιποιήθηκαν καλά επί τρεις μήνες, με ορούς και αποστειρωμένο αίμα. Όταν συνήλθα και στάθηκα στα πόδια μου, μ' έστειλαν στη Γαλλία, όπου έγινα τελείως καλά, και ύστερα γύρισα στην αγαπημένη μου Ελλάδα, φιλώντας το χώμα της και κλαίγοντας από χαρά…»
Συγκλονιστικές αλήθεια μαρτυρίες. Και μόνο αν επισκεφτείς το κολαστήριο αυτό, που σήμερα λειτουργεί ως μουσείο, μπορείς να νοιώσεις έστω και για λίγο αυτήν την φρικαλεότητα που διαδραματίστηκε εκεί. Η μυρωδιά του θανάτου θαρρείς και είναι κολλημένη πάνω στα κτίρια, αλλά και μέσα στα κρεματόρια και στους θαλάμους αερίων. Οι εκατοντάδες φωτογραφίες, αδιάψευστοι μάρτυρες για τους περίπου 210.000 ανθρώπους που πέρασαν από εκεί και για τους 122.797 νεκρούς, μέσα στους οποίους και 3.700 Έλληνες. Και όταν σταματάς μπροστά στο Ελληνικό μνημείο που υπάρχει στον τόπο αυτό του μαρτυρίου, νιώθεις έναν κόμπο στον λαιμό και διαβάζεις δυνατά αυτά που είναι γραμμένα εκεί: «ΕΜΑΣ ΠΟΥ ΘΑΝΑΤΩΘΉΚΑΜΕ ΕΔΩ ΜΗ ΜΑΣ ΞΕΧΝΑΣ. ΓΙΑΤΙ Η ΛΗΘΗ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΔΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΤΟΥ».
